
Өбүгэттэн ситимнээх сиэрбит-майгыбыт олохтонор
Мэҥэ Хаҥалас улууһун Дьаҥхаады нэһилиэгин «Өбүгэ ситимэ» тосхолун чэрчитинэн Айыы үөрэҕинэн тиһиллибит «Үгэс эргиирэ» ситим тула сэһэргэһии муус устар 7 күнүгэр Төхтүр тиэхиниичэскэй оскуолатын саалатыгар бэрт сэргэхтик ааста.
- Анна Холмогорова, “Өбүгэ ситимэ” тосхол методиһа
Нэһилиэк дьонун-сэргэтин кытта анаан санаа атастаһа Балыктаахтан “Тыл хоһууна” бырайыакка бөлөҕүнэн үлэлиир учууталлар Говорова А.Н., Бурнашева А. Ф., Молукова С.С. урукку иитиллээччилэрин кытта, билигин бэйэтэ тэрийбит фермерскэй хаһаайыстыбатыгар үлэлиир Говоров Дь.Г., Павловскайтан “Айыы холумтанын” үлэлэтэр Пудова С.Д., Томтортон Айыы үөрэҕин тарҕатааччы Тихонов П.М. кэллилэр.
«Дьаҥхаады нэһилиэгэ» МТ дьаһалтатын баһылыга,«Өбүгэ ситимэ» тосхол салайааччыта Стручков В.Н. үлэ соруктарын мустубут дьоҥҥо быһаарда. Ол кэнниттэн алгысчыт Тэрчи «Айыыһыты олордуу» сиэрин-туомун оҥордо.
Бу ыытар тэрээһиммитин Л.А. Афанасьев-Тэрис олоҕун аргыһа Р.Т. Афанасьева сэҥээрэн, Тэрис “Философия Кулаковского” кинигэтин кэлбит дьоҥҥор бэлэх уунаар диэбитин толордум. Дьиҥ үлэлии сылдьар дьоммут ити кинигэни илиилэригэр тутаннар, үөрүүлэрэ үрдээтэ. Баһылык солбуйааччыта Сергучев А.В. анал бөлөх тэриллэн, нэһилиэк сирдэрин ааттарын билэр-көрөр дьонтон хомуйан, аныгы технология сайдыытыгар киллэрэргэ оскуоланы кытта ыкса үлэлэһэн эрэллэрин ыалдьыттарга кэпсээтэ.
Балыктаахтар бөлөҕүнэн үлэлиир ньымаларын сырдаттылар уонна маннык үлэлиир таһаарыылаах, кыайыылаах буоларын бигэргэттилэр. Дьулустаан Говоров “Төлкө” уһуйааҥҥа икки сайын сылдьыбыта олоҕор улаханнык туһалыырын, билигин Дорхоон Дохсуннуун ыкса үлэлээн, инникитин бу үлэтин кэҥэтэр баҕалааҕын эттэ. Быйыл уолаттарга кыһыҥҥы “Дьөһөгөй” үөрэҕи ыыппыттар.
Светлана Пудова “Айыы Кыһата” оскуолаҕа Павлов А.Н.- Дабыл үөрэҕэр сылдьан билбитин-кѳрбүтүн, “Айыы холумтана” суолтатын туһунан олус өйдөнөр гына быһааран биэрдэ. Петр Тихонов Айыы үөрэҕэ сааһыламмыт тиһиктээх буолан, үлэлииргэ өйдөһүү, өйөнсүү тахсарын, өссө да тахсыахтаах кинигэлэр бэчээттэннэхтэринэ, үлэлииргэ чэпчэки буолуо диэн чопчулаата. «Алаас ыала» хамсааһыны төрүттээбит Мария Шарина “Айыы Кыһата” оскуолаҕа сахалыы эйгэни үөскэтэргэ күүскэ үлэлииллэрин, Максимов Ф.Н. – Дьукка Ууһу кытта ситимнэрин быспакка сылдьалларын биһириирин, куорат уонна тыа сирин ситимэ Төхтүргэ баарыттан үөрэрин биллэрдэ. Төрүт култуура учуутала Диана Тарабукина оҕолорго нэһилиэк сирдэрин чинчийэр, үөрэтэр үлэтин билиһиннэрдэ. Оскуола психолога Ирина Холмогорова «Саҥ тардыы» туомнарын оҕолор кэрдиис кэмнэринэн наардаан үөрэтиини саҕалаан эрэр.
Искусство оскуолатын фольклор кылааһын уһуйааччыта Анна Максимова ыйдар суолталарынан үлэлиир ньыматын кэпсээтэ. Бу оскуола дириэктэринн солбуйааччыта Екатерина Вензель учууталлар үөрэнээччилэрин күннэтэ туттуллар сахалыы тыллары саҥарарга үѳрэтэллэрэ, икки өттүттэн өйдөһөр үлэни ыыталлара үчүгэй түмүктэрдээҕин быһаарда. Сахалыы үгэс эргииринэн сэһэргэһиибит бэйэ-бэйэбитин ситэрсии курдук буолан таҕыста. Сиэрдээх дириҥ кэпсэтии буолла.
Тосхолбут үлэтин сүбэһитинэн педагогическай билим кандидата, культуролог Попова Г.С.- Санаайа буолар.
Өбүгэбититтэн ситимнээх сиэрбит-майгыбыт, айар-тутар үлэбит бу курдук олохтонон иһэр.