Skip to content

Внимание ! Мы в Одноклассниках

Айыҥа: “Саха сиригэр тыалынан киирбит атын сиринэн холоругунан тахсар” (2 чааһа)

Айыҥа: “Саха сиригэр тыалынан киирбит атын сиринэн холоругунан тахсар” (1 чааһа)

Андрей КРИВОШАПКИН-Айыҥа интервьютун салгыыта. Бастакы чааһын ссылката.

БЫЛААС уонна ИТЭГЭЛ

-Штыров бэйэтин кэнниттэн Айсен Николаевы хаалларар санаалаах этэ. Мин “Россия – наследница империи Чингисхана” диэн кинигэм тахсыбыт кэмэ этэ, ону Айсен Сергеевичка биэрбитим, аах диэн. Киһим ааҕан баран сөбүлээбит этэ уонна анараа баран көрдөрүөм диэбитэ. Тиийэн Дворковичка көрдөрбүт, устудьуон эрдэхтэн табаарыстыылар эбит. Онуоха анараа киһитэ ыксаатаҕа дии “бэйэбитин таҥнаран биэрэр киһи сылдьар эбит” диэн. Онон былааска Егор Афанасьевич [Борисов] тахсан кэлэр.

Оттон Штыровы Медведев Роман Михайлович Дмитриев суругуттан сылтаан уһулбута диэн кэпсээбиттэрэ.

-Олимпийскай чемпион? Дьэ эрэ…

Роман ДМИТРИЕВ, Олимпиада-1972  чемпиона, Ил Түмэн IV мунньаҕын депутата, парламент СФ  бастайааннай бэрэстэбиитэлэ

-Роман Михайлович Ил Тумэн депутаттарыгар сурукка илии баттатар: Россия түөрт официальнай религияны билиннэ, бэсиһинэн саха итэҕэлэ Тенгрианство киириэхтээх диэн. Икки Жирковтар, Тумусов, Корнилова илии баттаабаттар уоннааҕы депутаттар бары баттыыллар. Ол докумуон билигин Лена Федороваҕа баар. Ити сурук туһунан сурах Москваҕа тиийэр уонна Штыров уһулларыгар төрүөт буолар.

-Роман Дмитриев Госдума комитетыгар итинник ис хоһоонноох тыл эппитин туһунан баара. 

-Роман Михайлович итэҕэлгэ, саха историятыгар бэйэтэ дириҥ көрүүлээх, билиилээх киһи этэ. Н.С. Трубецкой “Наследие Чингисхана” кинигэтигэр  “Россия тиллэригэр Чингисхан идиэйэтэ тиллиэхтээх” диэн суруйбутун санатан, кини этиитинэн мин “Наследие предков” кинигэм суруллубута.

Бастаан 1999 сыллаахха “Дьурантаайы үөрэҕэ” диэн сахалыы кинигэ суруйбутум. Өбүгэбит кистэлэҥ билиитин ыһа-тоҕо кэпсээбэккэ сахалар бэйэбит туһаныаҕыҥ диэн санааттан сахалыы суруйбутум. Тахсыбакка өр баҕайы сыппыта, Егор Григорьевич [Егоров, СР региональнай экономикатын институтун директора этэ]  научнай үлэ курдук босхо бэчээттэтэн таһаараары маннааҕы профессордардарга, академиктарга илии баттата сатаабыта да, бары ааккастаммыттара. Онтон Узбекистаҥҥа бараары сырыттахпына Роман Михайлович көрсөн “иккиэн сааспыт ыраатта, эн биһи суох буоллахпытына, таах хаалан хаалыа дуо” диэн ити нууччалыы суруйан таһаарбытым.

-Хамсааһын тахсан эрэр диэн көрөҕүн? 

-Тахсан. Оттон ити “Кэрэни көрбүт” киинэни нууччалар бэйэлэрэ үбүлээбиттэр дии. Путин соторутааҕыта “мы даже не знаем кто такой человек” диэн эттэ. Нууччалар билбэттэр, сахалар билэллэр. Киһи бу Орто дойдуга кэлбит аналын саха итэҕэлэ бэрт судургутук быһааран биэрэр.

-Саха норуотун миссията бу уларыйыыга тугуй?

-Төрүт итэҕэлин сөргүтэн тарҕатыахтаах. Г.В.Ксенофонтов суруйан турар “биһиги итэҕэлбит 99%-нын сүтэрэн олоробут, ол гынан баран ону судургутук тилиннэриэххэ сөп” диэн. Ретроспективнай анализ көмөтүнэн, атын религиялары кытары тэҥнээн көрүөххэ наада. Мин 2000 сыллаахха руноны – уурунуу суругу үөрэтиэм этэ диэн өйбөр да оҕустарбат этим, бииртэн биирэ бэйэтэ-бэйэтиттэн сиэттэрэн итинник тахсан иһэр.

10 сыл устата аан дойду уларыйыахтаах,  харчыттан (материальнай баайтан) аккаастаныахтаах уонна кэрэни көрө барыахтаах (өй-санаа сайдыытыгар).

-Былыргы үөрэхпитинэн, салайааччы, баһылык ойуун аҥаардаах киһи буолуохтаах диэн эбит.

-Алтыс таһымҥа тахсыбыт сайдыылаах буолуохтаах. Ол гынан баран билигин, үйэ уларыйыытыгар,  атын киһи тахсар кыаҕа суох. Сиэмэхтэр кэмнэригэр сиэмэхтэр тахсаллар. Бычков Украинаҕа үлэлээбит киһи…

– “-нко” бөҕө дии. 

-Оттон ситигирдиктэри мунньан олорор Айсен Сергеевич. Михаил Хазин [аналитик, экономист, общественнай деятель]  Саха сиригэр Сергей Колмогоровы ыытыахха диир эбит. “Якут с палкой” диэн хос ааттаах, байыаннай, ЧВКалары кытары үлэлиир киһини.

-Уой…  Урут РФ Генпрокурорун солбуйааччытынан үлэлээбит Василий Колмогоров уолун этэҕин?

Сергей КОЛМОГОРОВ, байыаннай эксперт, конфликтолог

-Кини… Сергей Колмогоров Тарасенко буолбатах буоллаҕа. Ити мустубут уоруйахтары муус ураҕастаах эрэ киһи үүрэр кыахтаах. Буойун кэлиэхтээх. Онтон сиэччи-аһааччы ылҕаммытын, ыраастаммытын кэннэ дьэ норуот туһугар үлэлиир алтыс халлаантан үөттэриилээх салайааччы кэлиэҕэ эбитэ дуу…

-Андрей Иванович, махтал, кэлин да сэлэһэр инибит диэн туран салгыы саҥа арыйыылары уонна уларыйыылары күүтэбит!

***

Кэпсэттэ Туйаара НУТЧИНА,

Aartyk.Ru

Один комментарий к статье: “Айыҥа: “Саха сиригэр тыалынан киирбит атын сиринэн холоругунан тахсар” (2 чааһа)

  1. Pingback: Айыҥа: “Саха сиригэр тыалынан киирбит атын сиринэн холоругунан тахсар” (1 чааһа) – Якутия. Образ будущего

Оставить комментарий

Войти с помощью: