Аҕыс иилээх-саҕалаах Аан Ийэ Дойду уонна Аан Эргийии эриллиик өһө
“Все элементы Вселенной имеют взаимосвязи,
все существа в этом мире связаны между собой”.
Парацельс.
Түҥ былыргы күҥҥэ сүгүрүйэр өбүгэлэрбит Орто Дойду олоҕо саҕаланыытын киһи күн сирин көстүбэт эйгэтигэр – ийэтин киэлитин иһигэр – үөскүүр түгэниттэн ааҕаллара, ол иһин Орто Дойду бастакы таһымын күн киһи хараҕар көстүбэт өҥүгэр ханыылаан өйдүүллэрэ. Онон, олоҥхоҕо этиллэр “аҕыс иилээх-саҕалаах Аан Ийэ Дойду” диэн кинилэр киһи өйө-санаата бастакы халлаан көстүбэт тыһымыгар айыллыаҕыттан саҕалаан, Орто Дойду атааннаах-мөҥүөннээх, түһүүлээх-тахсыылаах олоҕун устата үүнэн-сайдан, айбыт Бө Аҕата – үрдүкү Үрүҥ Айыы Тойоно олорор тохсус халлаанын таһымыгар тиийиэҕэр диэри аҕыс таһымы ааһыахтаах диэн өйдөбүлү этэллэрэ.
Киһи Аллараа Дойдуттан кэлэн, бу Орто Дойду олоҕун туораан барарыгар, кини өйүн-санаатын сайдыыта Үөһээ Дойду Айыыларын таһымыгар тиийиэхтээх диэн төрүт итэҕэл тутаах өйдөбүлэ буолар. Ол иһин Орто Дойдуну өбүгэлэрбит “Орто туоруу барааһын Дойду” диэн киһи Орто Дойдуга кэлбит соруга чопчутук уонна олус судургутук өйдөнөр гына ааттыыллар эбит. Ол эрээри, ити дириҥ ис хоһоонноох, төрүт итэҕэли кытта ситимнээх ааты ааспыт үйэ саҥатыгар, өрөбөлүүссүйэни тэрийэн Россия былааһын уларыппыт бассабыык баартыйата модьуйуутунан, оччотооҕу баар итэҕэллэри барытын суох оҥорон, коммунистическай итэҕэли норуокка соҥноон саҥа олоҕу тутар кэмҥэ, саҥа былаас сорудаҕынан былыргы итэҕэл тылларын аныгы сурукка тиһээччи дьон туох да өйдөбүлэ суох “Орто туруу бараан” диэн тылларынан солбуйбуттарын содулугар, күн бүгүнүгэр диэри итэҕэлбит ити биир төрүт өйдөбүлүн сүтэрэн, ханна эрэ турар барааны көрдөөн муна-тэнэ сылдьабыт.
Аҕыс иилээх-саҕалаах Аан Ийэ Дойду өйдөбүлүн төрүтэ:
Былыргы өбүгэлэрбит Үрдүк Айыылар таҥар тулалыыр эйгэ бары көстүүлэрин бүтэһиктээхтик баар гына оҥорон таһаарар Аллараа Дойду Айыыларын уурунуу бэлиэнэн Эрлиҕ (Эриллиик) Аар Хара Айыы диэн ааттаан суруйаллар эбит. “Эриллиик” диэн ааты кинилэр Аан Дойду эргийиитин эриллэр көрүҥүттэн таһаарбыттар курдук. “Хара” диэн тыл сахаҕа “материальное, твердое” диэн өйдөбүлгэ эмиэ туттуллар, холобура, “хара ас”, “хараланар” диэн эт аһылыгы (кыыл-көтөр буор кутун) сиирбитин ааттыыбыт.
Ол аата, өбүгэлэрбит “Аар Хара Айыы” диэн аатынан “Сакральный, Священный Творец всего материального” диэн өйдөбүлү эппит буолуохтарын сөп. Оттон ити “эриллиик” диэн былыргы саха тылыттан “религия” диэн омуктарга итэҕэли бэлиэтиир тыл үөскээбит курдук.
Киэҥ Куйаар Аан Эргийиитин биир быһыылаахтык эриллэр өһүн (сокуонун) аныгы наукалар “спираль Вселенной”, “закон спирали”, “спираль Фибоначчи”, “золотая пропорция”, “закон золотого сечения” эҥин диэн араастаан ааттыыллар. Бу өс ахсааҥҥа тахсара олус судургу уонна өйдөнүмтүө – 0-тан саҕалаан, кэккэлэһэ турар сыыппаралар сууммаларын бэйэ бэйэлэригэр эбэн истэххэ тахсар уонна наукаҕа “ряд чисел Фибоначчи” диэн ааттанар.
Үрдүкү Айыылар Аан Дойдуну биир сүрүннүүр аар эриллиик өскө олоҕуран таҥар бэлиэлэрин мындыр өйдөөх саха үрүҥ ойууннара тулалыыр эйгэ араас эгэлгэ көстүүлэригэр таба көрөн булаллара уонна киһи Орто Дойдуну туоруур олоҕун эмиэ онно сыһыаран дириҥник өйдүүллэрэ.
Киһи айылҕаны кытта биир буоларын өйдүүрэ бэйэтин олоҕун оҥосторугар улахан суолталааҕын билэр буолан, өбүгэлэрбит ити төрүт итэҕэллэрин биир тутаах өйдөбүлүн ойуутун таҥастарын-саптарын, туттар тэриллэрин оһуоругар-мандарыгар сыһыаран хаалларбыттар. Ол курдук, саха оһуордарыгар Аан эргийии эриллиик өһүн ойуута элбэхтэ хатыланар:
Бу маннык оһуор ойуутун кытта “Сү” (алларааттан Орто Дойдуга эриллэн тахсан олоҕу түстүүр күүс) уонна “Ба” (үөһээттэн эриллэн түһэн Орто Дойду баайын-дуолун үөскэтэр күүс) диэн уурунуу бэлиэлэр өйдөбүллэрэ ыкса ситимнээхтэрэ чуолкайдык көстөр.
Саха үрүҥ ойууннара түҥ былыргыттан киһи этэ-сиинэ уонна өйө-санаата үүнэрин-сайдарын эмиэ Киэҥ Куйаар, Аан Дойду эргийэр эриллиитин өһүн (сокуонун) кытта ситимнээн өйдүүллэрэ.
Мындыр өйдөөх өбүгэлэрбит Орто туоруу барааһын Дойду олоҕун устатыгар киһи Эриллиик өһүн ахсааныгар сөп түбэһэр сааһын ситэн истэҕин ахсын, буор кута сайдарын кытта тэҥҥэ киһи бэйэтин өйүн-санаатын сайдыытын таһымын аҕыс иилээх-саҕалаах Аан Ийэ Дойдутун үрдүкү таһымнарыгар таһааран иһиэхтээх диэн өтө көрөн билэллэрэ.
Аныгы генетика диэн ааттанар наука билиитэ киһи Фибоначчи чыыһылаларыгар (0, 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, 34, 55…) сөп түбэһэр бэлиэ саастарын ситэригэр, кини организмыгар улахан гормональнай уларыйыылар буолалларын туоһулуур. Ол уларыйыылары былыргы мындыр дьон киһи этин-сиинин, өйүн-санаатын сайдыытын тас көстүүлэринэн сирдэтэн билэллэрэ.
Ол курдук, Эриллиик өһүн бастакы “0” сыыппаратыгар киһи көстүбэт эйгэҕэ – ийэтин киэлитин иһигэр үөскүүрүн тэҥнииллэрэ уонна киһи Орто туоруу барааһын Дойдуга сайдыытын бастакы таһымынан ааҕаллара. 1 сааһыгар диэри оҕо эмиийдэнэр, 2 сааһыгар бастакы тиистэрэ үүнэллэр, 3 сааһыгар тылланар, 5 сааһыгар өйдөнөр, 8-һыгар иккиһин тииһиир. Оҕо 1 сааһыттан 8-гар диэри сайдыытын Орто туоруу барааһын Дойду иккис таһымын ааһыыта дииллэрэ.
13 сааһыгар оҕо сааһын ситэн, бэйэтэ ууһатар кыаҕы ылар. Бу сааска тиийиини үһүс таһымҥа тахсыынан ааҕаллара.
Киһи 21 сааһыгар диэри төрдүс таһымы ааһан, өтө көрүү өйө Үөһээ Дойдуга холбонуохтаах дииллэрэ, ол туоһутунан билир тиис (зуб мудрости) үүнэрин көрөллөрө. 34 сааһыгар киһи этэ-сиинэ муҥутуурдук сайдар (бэһис таһым), онтон 55 сааска – киһи өйө ситэр (алтыс таһым). Киһи 89 сааһыгар тиийэригэр мындыр өй таһымыгар тиийиэхтээх, үһүстээн тииһиэхтээх. Киһи Орто Дойдуну туораан, өйүн санаатын сайдыыта Үрүҥ Айыы таһымыгар тиийиэхтээх сааһа – 144 (ахсыс таһым).
Маны биллэххитинэ, аны мантан антах “восьми обручковая-воротниковая дверь мать-родина” диэни эрэ билэр аныгы сахалар, өйдөөх өбүгэлэрбит төрүт итэҕэллэрин биир сүрүн өйдөбүллэрин билэр буолуоххут.
***
Кузьма ФЕДОРОВ.
