Саха дьылы ааҕыытыттан
Айыы Сиэн (Дьокуускай).
20.03.2017 г.
Саха итэҕэлин биир саамай оннун булбатах кэминэн (түгэнинэн) тохсунньу 31к. буолар. Киммит эрэ Тымныы оҕуһун муоһун тоһутар, сорох сыппатар, атыттар кылаанныыллар.
Саха дьылын уһуна, а.э. 220 күн хонук.
Ол аата Бокуруобу, алтынньы 14 күнүн кыһыҥҥы хонукка киллэрэн туран, сааскы Ньукуолуҥҥа диэри, ыам ыйын 22 күнүгэр дылы ааҕыллар.
Тохсунньу 31 к. уонна олунньу 1 күнэ Дьыл ыпсыыта, эбэтэр Дьыл оройо дэнэр.
Атыннык эттэххэ, Кыһын устата 220 хонугунан ааҕаллара, онон оруобуна тохсунньу 31 түүнэ Дьыл ортото аатырар, ону атыннык аахтаххына, кэлтэйдиигит.
Ол аата саха ыалыгар бу күҥҥэ оттонуллубут от, мастаныллыбыт мас, хаһааныллыбыт эт-арыы, ас-үөл аҥаара баар буолара, олох ирдэбиллэрэ этэ.
Саха саарына киэһээҥҥи аһылыгын кэнниттэн кэтэх тардыста сытан ааҕынан, суоттанан көрөр кэмэ, түгэнэ.
Онтон көрөн сүөһүлэригэр, сылгыларыгар отун хайдах үллэрэн аһатарын уонна бэйэтигэр хаалбыт хаһаас аһын-үөлүн хайдах күөххэ үктэниэҕэр дылы былааннаан тыырынар.
Дьэ, бу кэм сахаларга былыр-былыргыттан тымныы оройунан ааҕыллар.
Тымныы чысхаана Дьылбыт Оҕуһун муоһа тостуоҕунааҕар саамай сэтэрээн үүнэр кэмэ буолар.
Дьыл Оҕуһун бастакы муоһа олунньу 12 күнүгэр,
24 кэ иккис муоһа тостор,
онтон эмиэ 12-лии хонугунан ааҕыллан моойдоох баһа быстар,
ол кэннэ дьэ көҥдөй көхсө күр гынар. Куолуулларын курдук, Тымныы оҕуһа ханна да, Муустаах байҕалга,кэлбэт-барбат, Саха сирэ барыта 300м тиийэ, ирбэт тоҥ муус туруктааҕа биллэр. Онтон, ыам ыйыгар диэри “түөрт уон дьыбар, түөрт уон уораан” диэн аатырар.
Маны анааран толкуйдаабат, ыраҥалаабат дьон бутууру таһаараннар, дьыл-хонук хаамыытын сыыһа сылыктааннар, Дьыл Оҕуһун муоһун эрдэ анаан «тоһуппуттара” номнуо 30-ча сыл буолла, тоҥ үөрэх этэрин туоһу гынар кэм ааста,
“онно суруллубута, манна суоруллубатаҕа, кини эппитэ үһү””диэнинэн ыйдаҥардынааччылар суруйууларын суолталаан ылынар кэм ааста.
Саха төрүт тутулун, олоҕун сүнньүн, тутуһар кэм кэллэ.
Өбүгэ билиитэ өлбөт үөстээх уонна үйэлээх, тыыннаах.
Эппиппин чопчулаан халлаан ундаарынан сирдэт. Халандаары тутан олорон аах.
Ис туоһуларым (источнигым).
2015 сылга диэри икки ийэлээх этим. Ийэм Наумова Марфа Степановна 91 сааһын толору олорбута, ийэ кылыным Дьячковская Прасковья Михайловна 92
сааһын туолбута, аҕаларым аҕыс уоннарын лаппа ааспыттара.
Суолталаан сураста Сүбэ Хотун, анаан аахта, биһирээн бэлиэтээтэ Иванова-Аржакова Надежда Алексеевна
