Эҕэрдэ буолуохтун Алтай сириттэн буоруттан!

Эҕэрдэ буолуохтун Алтай сириттэн буоруттан!

7.07.2016 г.

Өр кэмнэргэ суруйбакка буолан баран ,дьэ сананным кыратык сонуннарбын сырдатарга,дойдубар ыһыахтар буолан аастылар,киһи ыраах сылдьан наһаа да суохтуур эбит,дойдум самаан сайына кэлэрин,сайыммыт кэлэрин кэтэһэрбин,бары да өрө көтөҕүлүүлээхтик,ыһыахпытыгар үтүө түбүктэргэ,кыралыын-кырдьаҥастыын оройбутунан түһэрбитин,ону саныы-саныы, сылдьыбыт сиргэр,тэҥнии көрөр эбиккин…….

Биһиги Горнай Алтайтан турунан,Абаканҥа (Хакасия) бэс ыйын 28тан-от ыйын 3күнүгэр дылы сырыттыбыт.

Араас тэрээһиннэрин көрөн,сонун сиргэ бэркэ сылдьан кэлэн,кыратык сэгэтэн,сырдатарбын көҕүллээҥ.

Абакаҥҥа биир дойдулаахпыт Ньурба улууһуттан,Ньурбачаантан төрүттээх Чаркова(Сидорова)Люба,стоматолог идэлээх,үс оҕо амарах ийэлэрэ,сиэн уоллаах,кини кэргэнэ Чарков Сергей, норуот маастара, Хакасия сирин-дойдутун хаһаайына диэхэ сөп,бары өттүнэн дэгэттэр талааннаах,саха сирин маанылаах күтүөтэ буолар,кинилэр дьиэлэригэр-уоттарыгар,биһигини көрсөннөр,туох баар,Абакаҥҥа буолбут тэрээһиннэригэр,сирдэрин-дойдуларын көрдөрөн,астына дуоһуйа суруйа олордоҕум бу…..

Бастакы күммүтүгэр ,,СИБЕР ИЛ 2016,,алтыс аан дойдутааҕы культурнай-туристическай форумнарыгар ,улахан быстапка тэрээһиннэригэр сырыттыбыт.Онно күтүөппүт Сергей Чарков кыттыыны ылан,сөҕүмэр улахан быыстапканы туруоран,ыалдьыттар инньилэригэр көрдөрөн,киһи эрэ сөҕөр-маньыйар,үлэлэрин,маштаабынан да улахан буолан,ыалдьыттары да соһутта,биһиги да сөҕүөхпүтүн сөхтүбүт,дьэ күтүөт кыахтаах хахаас,тарбахха баттанар уоллара эбит.

Иккис күн ,ол аата от ыйын 2күнүгэр Аскийскай оройуонун,Сагайскай киэҥ нэлэмэн хонуутугар,”ТУН ПАЙАРАМ”нарыгар тахсан ыалдьыттаатыбыт.

Уу сирэ-дойдута киэҕэ,киһи эрэ көхсө кэҥиир сирэ,ото-маһа суох,эргиччи күөх нэлэмэн хонуулар,(Саяны дииллэр,олохтоох дьон).

Дьон сэргэ тоҥуоруһан,элбэх ыалдьыт бөҕө кэлбитэ,киирэн иһэн көрдөххө массыына,автобус сырыыта хойуу баҕайы этэ.

ТУН ПАЙАРАМ диэн тоҕо ааттаабыттарын норуот номоҕуттан,уостан-уоска бэриллэн кэпсииллэрэ эбитэ үһү.

Биир ыанньыксыт кыыс 99 биэдирэ үүт ыабыт.Наһаа сылайан, 99-биэдирэтин кыайбакка ,умуһахха тиэрдибэккэ,охтон түһээт утуйан хаалбыт.Сарсыарда турбута,үүтэ аһыйан,дьикти амтаннаах үүт ас буолбут “Айран”-диэн ааттаах, Ый уонна Күн оҕолоро буолтар.Онтон ыла күн бүгүнүгэр диэри Хахастар аан бастакы үрүҥ илгэ диэн ааттаан,ылар буолтар, эбитэ үһү.Бу курдук номохтоохтор.

Бырааһынньыктарын тэрээһиннэригэр элбэх араас күрэхтэри тэрийбиттэр.”Лучший айран”,-“Хакасское жилище”,-“Золотая коновязь”,-“Золотая степь”,-“Айтыс”-.тоҕо нууччалыы суруйда диир буоллаххытынан барыта,нууччалыы саҥараллар,киһи сөҕөр онтон….

13 оройуонтан землячествалар кэлэн улаханнах күрэхтэргэ кытта сылдьар этилэр бу аллараа хаартыскаҕа баар “Тадар ибi”-Хакасская юрта”,диэн ааттаах күрэх.Олус интириэһинэй,олохтоох дьон ,бары кырдьаҕастар кэлэн кыттыыны ыла сылдьаллара,киһини эрэ үөрдэр,үүнэр көлүөнэлэригэр улахан ситими оҕороллор.

“Этно-дефиле”-моделей “Краса Хакасии”-биһиги Кэрэ Куоларбыт курдук күрэх,аллара хаартыскаларга көрүҥ.

Концерт”ЫнарХас”-Дружба”(араас сиртэн ыалдьыттар,кэлэн ыллаан-туойан барбыттара,Х-р

Монголияттан,Татарстаантан,Тыва,Алтайтан,Бурятияттан,Кемероваттан,Москубаттан тийэ кэлэн,Хакассия сирэ ,Сибиир ортото буолан,ыалдьыт бөҕө тоҕуоруһар сирэ эбит.

“Айтыс”-диэн норуоттарын фольклорун,олоҥхолорун илдьэ сылдьар,толорооччуларыгар фестиваль-күрэҕэ,үрдүк таһымнаахтык ыыталлар эбит.

Ол сылдьан,биир дойдулаахтарбытын кытта бары бииргэ мустан Хакассия сиригэр-буоругар Оһуохай ньиргийдэ,уонна наһаа астынан,дуоһуйан ,тарҕаспыппыт.

Аллараа хаартыскалар түгэннэрин бэлэхтиибин көрөөччулэрбэр,баҕар билэр дьоҥҥутун булан,көрөн дуоһуйуоххут…..